Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Plan van aanpak maken stappen en voorbeeld voor jouw scriptie

Plan van aanpak (Pva): stappenplan en structuur

Plan van aanpak

Een plan van aanpak is een document waarin je beschrijft wat je onderzoekt, waarom je dat doet en hoe je je onderzoek uitvoert. Het document bevat de doelstelling, onderzoeksvragen, methode, planning en afbakening van je onderzoek. Gebruik het beoordelingsformulier van je opleiding als basis en maak alle keuzes inzichtelijk in je plan van aanpak.

Wat is een plan van aanpak?

Een plan van aanpak is de beschrijving van de rode draad die door jouw scriptie loopt. Het document dwingt je om voorafgaand aan je onderzoek goed na te denken over wat je gaat onderzoeken en hoe je dat gaat doen. Je beschrijft de reden waarom je dit onderzoek uitvoert, wat het beoogde eindresultaat is en welke voorwaarden worden gesteld vanuit je opdrachtgever en je hbo-opleiding.

Je kunt het plan van aanpak een projectplan, projectvoorstel, onderzoeksvoorstel, onderzoeksopzet of research proposal noemen, maar als student kun je er niet omheen. Vanuit je opleiding heb je de opdracht gekregen een onderzoek uit te voeren en daarover een scriptie of afstudeeropdracht te schrijven. Het plan van aanpak vormt het fundament van je afstuderen.

Waarom schrijf je een plan van aanpak voor je scriptie?

Een plan van aanpak schrijven is allereerst een eis van je opleiding. Je begeleider wil inzicht in je plannen en kan waar nodig feedback geven om je op weg te helpen. Daarnaast is een plan van aanpak ook voor jezelf waardevol. Het document vormt de basis en leidraad voor je gehele afstudeerproces.

Met een goedgekeurd plan weet je zeker dat je tijdens je onderzoek niet voor onverwachte obstakels komt te staan. Je stelt het plan van aanpak op voordat je aan je afstudeertraject begint. Zo geeft het document rust en vertrouwen voor het hele traject.

Waar vind je een voorbeeld van een plan van aanpak?

Via jouw opleiding of het internet kun je vaak een voorbeeld van een plan van aanpak bekijken. Voorbeelden zijn veelal te vinden via de bibliotheek of mediatheek op jouw onderwijsinstelling. Je kunt dit ook navragen bij je docent.

Online vind je voorbeelden van een plan van aanpak van verschillende opleidingen via de hbo kennisbank. Veel opleidingen bieden een vast format aan. Check dus of jouw onderwijsinstelling een sjabloon heeft dat je kunt gebruiken, dat scheelt veel tijd en werk!

Hoe schrijf je een plan van aanpak in stappen?

Het schrijven van een plan van aanpak is geen eenvoudige klus die je even snel doet. Het kan best een uitdaging zijn. Waar start je precies? Gebruik het eenvoudige stappenplan hieronder als handig startpunt. In de volgende alinea’s lichten we elke stap verder toe.

Plan van aanpak (Pva): stappenplan en structuur

Stap 1. Verken de opdracht

Verken de opdracht en start met een vooronderzoek. Verzamel basisinformatie over de opdrachtgever en de probleemstelling die moet worden opgelost. Als je een plan van aanpak wilt schrijven, dan moet je natuurlijk wel weten waar je over praat.

Een goed begin is een gesprek met de opdrachtgever, waarbij je vaststelt met wat voor onderneming je te maken hebt. Wat is het probleem? Wanneer en waar binnen de organisatie speelt het probleem? Wat zijn de ontwikkelingen in de organisatie en de omgeving die een rol spelen bij het probleem?

Durf door te vragen en maak duidelijke afspraken. Naar welk eindproduct werk je toe? Welke voorwaarden stelt de opdrachtgever aan het eindproduct? Start dus altijd met veel lezen en praten om tot een goed vooronderzoek te komen.

Stap 2. Check alle voorwaarden

Nu weet je wat de opdrachtgever van je verwacht. Maar wat vraagt jouw hbo-opleiding van je? Meestal gelden er op een hogeschool een aantal regels betreffende de gewenste structuur van een plan van aanpak. Hoe moet je plan van aanpak zijn opgebouwd? Welke onderdelen mogen niet ontbreken? Zoek uit wat de antwoorden op deze vragen zijn.

In het afstudeerreglement of handleiding van de hogeschool waaraan je studeert kun je vinden welke eisen jouw opleiding stelt aan je plan van aanpak en je scriptie of beroepsproduct. Check ook wat de voorwaarden zijn waaraan voldaan moet worden zodat jij je onderzoek met succes kunt afronden. Welke ondersteuning qua materiaal en tijd heb jij nodig en van wie, om het onderzoek met succes te kunnen afronden?

Topscriptie heeft al ruim 6.000 studenten geholpen

Laat ons je helpen bij je studie. Vraag direct gratis en vrijblijvend advies aan.

Reactie binnen 24 uur

WhatsApp een scriptiebegeleider

0614592593

Stap 3. Zet de structuur op

Veel hbo-studenten vinden het moeilijk om structuur te brengen in hun plan van aanpak of krijgen het plan van aanpak afgekeurd retour. Niet nodig. Topscriptie helpt je graag op weg met je plan van aanpak. Het fundament is een goede indeling.

Een plan van aanpak is vaak opgebouwd uit een aantal vaste onderdelen. Nogmaals: bespreek met je opdrachtgever wat diens verwachtingen zijn en check de eisen of het format van jouw specifieke hbo-opleiding.

Structuur van je plan van aanpak: template

Hieronder vind je een voorbeeld van hoe de opzet van een plan van aanpak of onderzoeksvoorstel eruit kan zien:

Stap 4. Schrijf de inhoud

Titelpagina

Je kunt op de titelpagina het volgende vermelden:

  • Titel van je Pva (eventueel ook een subtitel)
  • Naam van de opdrachtgever (meestal de naam van het bedrijf en de contactgegevens van je bedrijfsbegeleider)
  • Opleiding en onderwijsinstelling
  • De contactgegevens van jouw scriptiebegeleider(s) van de onderwijsinstelling (meestal vermeld je de voorletters en achternaam)
  • Datum en plaats (hanteer de datum wanneer je je Pva inlevert)
  • Auteur(s)

Inleiding plan van aanpak

De inleiding van een plan van aanpak is het deel waarin je het onderwerp en de opdrachtgever van je afstudeeronderzoek introduceert bij de lezer. Je wekt de interesse van de lezer en gaat dieper in op de organisatie of het onderwerp. Denk bijvoorbeeld aan de omvang van de organisatie, de activiteiten en klanten, de huidige situatie en ontwikkelingen binnen het bedrijf en de externe omgeving.

Na het voorblad, de samenvatting en de inhoudsopgave ga je van start met de eigenlijke inhoud van je plan van aanpak of onderzoeksplan. Je begint altijd met een situatieschets. In de situatieschets beschrijf je de opdrachtgever (organisatie) waarvoor jij het onderzoek gaat uitvoeren.

Bij het beschrijven van de organisatie kun je bijvoorbeeld ingaan op:

  • Type organisatie
  • Omvang van de organisatie
  • Aantal medewerkers
  • Afdelingen
  • Missie en visie
  • Producten of diensten
  • De huidige situatie en ontwikkelingen in de organisatie en externe omgeving

Een goede leidraad bij het schrijven van de inhoud van je plan van aanpak is te focussen op relevante informatie die het probleem duidelijk maakt. Veel hbo-studenten maken de fout teveel uit te weiden naar bijzaken. Niet doen.

Probleemverkenning: onderzoeksvraag & deelvragen

In de probleemverkenning vertel je wat de aanleiding is van je afstudeeronderzoek. De opdrachtgever heeft een probleem of verbeterpunt bij je aangekaart. Het probleem moet je gaan formuleren in de probleemverkenning middels één duidelijke onderzoeksvraag en eventuele deelvragen.

De hoofd- en deelvragen moeten meetbaar en te beantwoorden zijn. Gebruik neutrale (objectieve) woorden bij de formulering van je probleemstelling. Een handig hulpmiddel bij het uiteenzetten van de probleemstelling zijn de 6W’s: wat, wie, wanneer, waarom, waar en wat:

  • Wat is het probleem?
  • Wiens probleem is het (wie zijn de betrokkenen)?
  • Wanneer ontstond het probleem en wanneer doet het zich voor?
  • Waarom is het een probleem en wat zijn de gevolgen ervan?
  • Waar speelt het probleem (waar binnen de maatschappij, of waar binnen de organisatie)?
  • Wat zijn de oorzaken van het probleem?

Een voorbeeld van een hoofdvraag (onderzoeksvraag):

Welke maatregelen moeten genomen worden om de datakwaliteit van alle ABC-dossiers binnen de portefeuilles die verkocht mogen worden binnen afdeling X van Organisatie Y te verhogen om een datakwaliteit van 95% te behalen?

Een voorbeeld van een hoofdvraag (onderzoeksvraag):

Welke maatregelen moeten genomen worden om de datakwaliteit van alle ABC-dossiers binnen de portefeuilles die verkocht mogen worden binnen afdeling X van Organisatie Y te verhogen om een datakwaliteit van 95% te behalen? 

Probleemverkenning: formuleer het eindresultaat

Het eindresultaat beschrijven betekent aangeven wat je onderzoek gaat opleveren. Wat lever jij na afloop aan? Het eindresultaat kan bijvoorbeeld een advies zijn, of een strategisch marketingplan. Aan welke eisen van de opdrachtgever moet het resultaat voldoen?

Het is belangrijk om duidelijk aan te geven wat het eindproduct zal zijn van je onderzoek en scriptie of beroepsproduct. Bij het eindresultaat hoort ook de afbakening van je onderzoek: wat behoort tot het probleem en wat niet? Zo weet school (en je opdrachtgever) exact wat je gaat onderzoeken en voorkom je onduidelijkheden of conflicten.

Soms kan het helpen om het visgraatmodel (het Ishikawa-diagram) te gebruiken voor de probleemanalyse. Met het visgraatmodel kun je een probleem makkelijk analyseren.

Probleemverkenning: SMART-doelstellingen

SMART-doelstellingen zijn doelstellingen die specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden zijn. Niemand heeft iets aan vage doelstellingen die geen draagvlak hebben binnen de organisatie en niet leiden tot een concreet eindresultaat. Geef je doelstellingen daarom een SMART-formulering:

Specifiek: verwoord je doelstelling krachtig en concreet

Meetbaar: hoeveel moet er worden bereikt?

Acceptabel: er moet voldoende draagvlak zijn

Realistisch: het doel mag uitdagend zijn, maar moet wel haalbaar zijn

Tijdgebonden: geef aan wanneer de doelstelling behaald moet zijn

Het doel van je onderzoek is feitelijke, empirische informatie te verzamelen en kennis en inzicht te verwerven. Je wilt inzicht krijgen in het probleem, de oorzaken van het probleem en mogelijke oplossingen die je nodig hebt om het probleem op te kunnen lossen.

Vat je onderzoeksdoelstelling uiteindelijk samen in één zin, bijvoorbeeld: “Inzicht verwerven in (dat wat je te weten wilt komen), om op basis daarvan (dat wat je wilt verbeteren).”

Theoretisch kader

Het theoretisch kader is het deel waarin je beschrijft wat er al onderzocht en bekend is over je onderwerp. Welke theorieën, visies, modellen en discussies zijn er al gepubliceerd over het probleem dat jij onderzoekt? Je geeft in het theoretisch kader een (eerste) uiteenzetting van de theorie en gebruikt daarvoor bronnen van hoge kwaliteit.

Een theoretisch kader onderbouwt je onderzoek. Wat behandel je en wat niet? Een goed hulpmiddel is om de kernbegrippen uit je probleemanalyse, doelstelling, onderzoeksvraag en deelvragen te selecteren. Deze begrippen kun je onderzoeken en afbakenen in je theoretisch kader. Geef ook aan wat je onderzoek toevoegt aan de kennis die er al bestaat over het onderwerp.

Bespreek meerdere theorieën of modellen die het onderwerp beschrijven, analyseren, of verklaren. Neem een kritische houding aan, probeer de theorie te vergelijken en af te wegen. Verwijs naar de vak- en onderzoeksliteratuur conform de APA-voorschriften.

Onderzoeksmethoden

De onderzoeksmethoden beschrijven hoe je je onderzoek gaat verrichten. Er zijn veel verschillende onderzoeksmethoden. Op welke manier ga jij je onderzoek verrichten? Kies je voor kwalitatief of kwantitatief onderzoek, of een mix van deze typen? Welke techniek ga je toepassen? Kies je voor interviews, enquêtes, observaties of een andere techniek?

In de onderzoeksmethoden geef je niet alleen aan welke onderzoeksmethoden je kiest, maar ook hóe je dat gaat doen, waarom je hiervoor kiest, hoe je zorgt voor een goede betrouwbaarheid en validiteit en wie je onderzoekspopulatie vormen. De keuze van je onderzoeksmethoden moet logisch aansluiten op je probleemstelling en doelstellingen.

Tip: onderbouw alles wat je schrijft. Je kunt op deze pagina nog een heel handig lijstje vinden met wat er allemaal in de methoden moet staan.

En verder: bronnen, planning en bijlagen

Je rondt je plan van aanpak af met een literatuurlijst (veelal in APA stijl), waarin je je bronnen vermeldt. Daarna kun je de planning van je onderzoek weergeven, waarbij je aangeeft wie wat gaat doen en wanneer. Zo kunnen jij en je begeleider de voortgang van je onderzoek bewaken en, waar nodig, bijsturen.

Een scriptie planning is een belangrijk hulpmiddel om voor jezelf overzicht te creëren en jezelf mentaal voor te bereiden op wat er komen gaat. Na de planning kun je eventuele bijlagen opnemen in je plan van aanpak.

Natuurlijk geef je je plan van aanpak een verzorgde opmaak. Zorg voor een logische opbouw in je verhaal en denk aan je taalgebruik. 

Kun je een plan van aanpak als basis voor je scriptie gebruiken?

Een plan van aanpak kun je zeker als basis gebruiken voor je scriptie als het plan is goedgekeurd. Veel studenten vragen zich af of ze het plan van aanpak kunnen overnemen in hun scriptie. Let echter op. Je schrijft je scriptie vaak in een andere werkwoordstijd dan in je plan van aanpak, aangezien het onderzoek in je scriptie al is afgerond.

Bovendien ga je in je scriptie dieper in op de materie en pas je je plan van aanpak soms aan. Je hebt mogelijk nieuwe inzichten opgedaan tijdens je onderzoek.

Waarom een risicoanalyse opnemen in je Pva?

Met een risicoanalyse breng je knelpunten in kaart die je afstudeerproject kunnen vertragen. Door vooraf na te denken over mogelijke risico’s, zorg je ervoor dat je goed voorbereid bent.

De 4 belangrijkste risico’s die wij in de praktijk tegenkomen zijn:

  1. Beperkte toegang tot data – Bijvoorbeeld wanneer respondenten nauwelijks meewerken aan je interview of enquête.
  2. Tijdsdruk – Onvoldoende planning kan leiden tot vertragingen in het onderzoek.
  3. Methodologische problemen – Bijvoorbeeld als je enquête niet genoeg respondenten oplevert of als de software voor data-analyse niet correct werkt.
  4. Persoonlijke factoren – Gebrek aan motivatie, stress of andere problemen kunnen de voortgang beïnvloeden.

Een praktische manier om risico’s in kaart te brengen is met een risicomatrix. In een risicomatrix categoriseer je risico’s op basis van:

  • De kans dat het risico optreedt (laag, gemiddeld, hoog)
  • De impact op je onderzoek (beperkt, merkbaar, ernstig)
  • Maatregelen om het risico te minimaliseren of op te lossen

Waar kun je hulp krijgen bij je plan van aanpak?

Bij Topscriptie krijg je je eigen persoonlijke scriptiebegeleider, die je snel helpt om overzicht te krijgen en de draad weer op te pakken. Wij kunnen je helpen als je niet weet hoe je verder moet of als je plan van aanpak is afgekeurd. Je kunt met scriptiehulp (veelgemaakte) fouten voorkomen en we helpen je om snel tot een goed eindresultaat te komen.

Wij bieden de volgende scriptiehulp bij je plan van aanpak:

  • Het formuleren van een goede aanleiding, onderzoeksvraag en deelvragen
  • Selecteren van de juiste literatuur en de APA bronvermelding
  • De methoden en keuze van de statistische analyses in SPSS of Stata
  • Structuur van je plan van aanpak
  • Inhoudelijke controle
  • Nakijken en hulp bij het verwerken van de feedback van de opleiding voor je plan van aanpak

Neem meteen contact met ons op zodat we samen kunnen kijken hoe wij jou kunnen helpen met je plan van aanpak!

Topscriptie heeft al ruim 6.000 studenten geholpen

Laat ons je helpen bij je studie. Vraag direct gratis en vrijblijvend advies aan.

Reactie binnen 24 uur

WhatsApp een scriptiebegeleider

0614592593

Lees verder

Onderzoeksvraag opstellen

Alles over

1. De start van je scriptie

Veelgestelde vragen over een plan van aanpak

Hoe formuleer je een goede onderzoeksvraag voor je plan van aanpak?

Een goede onderzoeksvraag formuleren doe je door gebruik te maken van de 6W’s: wat, wie, wanneer, waarom, waar en wat. Begin met het probleem helder te definiëren en vraag je af wat je precies wilt weten. Een sterke onderzoeksvraag is specifiek, meetbaar en te beantwoorden binnen de tijd van je onderzoek. Gebruik neutrale woorden en zorg dat de vraag niet sturend is. Test je onderzoeksvraag door te controleren of je er concrete deelvragen uit kunt afleiden die samen het antwoord vormen.

Hoe lang moet een plan van aanpak zijn?

De lengte van een plan van aanpak verschilt per opleiding en type onderzoek. Gemiddeld is een plan van aanpak tussen de 10 en 20 pagina’s lang. Check altijd de richtlijnen van je eigen opleiding. Sommige opleidingen stellen specifieke eisen aan het aantal woorden of pagina’s. De kwaliteit en volledigheid van de inhoud zijn belangrijker dan de exacte lengte.

Wanneer moet je een plan van aanpak indienen?

Je dient een plan van aanpak in voordat je start met je onderzoek en scriptie. De meeste opleidingen vragen je om het plan van aanpak in te dienen aan het begin van je afstudeertraject. Je begeleider moet het plan goedkeuren voordat je verder mag met je onderzoek. Check de planning van je opleiding en zorg dat je voldoende tijd inplant voor eventuele revisies na feedback.

Wat doe je als je plan van aanpak wordt afgekeurd?

Als je plan van aanpak wordt afgekeurd, lees dan zorgvuldig de feedback van je begeleider. Maak een overzicht van alle punten die verbeterd moeten worden en plan een gesprek met je begeleider om onduidelijkheden te bespreken. Verwerk de feedback en dien een herziene versie in. Bij Topscriptie kun je hulp krijgen bij het verwerken van feedback en het verbeteren van je plan van aanpak.

Moet je altijd een theoretisch kader opnemen in je plan van aanpak?

Een theoretisch kader is een standaard onderdeel van de meeste plannen van aanpak voor hbo-scripties. In het theoretisch kader laat je zien dat je bekend bent met de relevante literatuur en theorieën over je onderwerp. Sommige praktijkgerichte onderzoeken hebben een beperkt theoretisch kader nodig. Check altijd de eisen van je opleiding. Bij twijfel overleg je met je begeleider over de gewenste omvang en diepgang van het theoretisch kader.

 

Over de auteur

Mirjam de Winter
Mirjam de Winter is eigenaresse van Topscriptie en ervaren scriptiebegeleider. Zij heeft een WO master in Psychologie en Marketing en helpt studenten om met focus en zelfvertrouwen hun scriptie af te ronden.
Laatst bijgewerkt: 17 december 2025.

Gratis intakegesprek

Een intakegesprek is altijd geheel vrijblijvend, we geven je graag meer persoonlijke informatie en een advies op maat, zodat je vooraf een goed beeld hebt bij wat we voor jou kunnen betekenen.


    Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en Google Privacybeleid en Servicevoorwaarden zijn van toepassing.
    © Copyright 2025 Topscriptie
    4.8
    powered by Google