Studie- en scriptietips > Studietips algemeen

Studieontwijkend gedrag: stoppen met soggen

Scriptietips Alle onderwerpen

Studietips algemeen

4. Afronding scriptie

Sogger? Ervaar jij al stress en paniek wanneer je alleen maar aan je studie of scriptie dénkt? Je bent niet de enige. Het merendeel van alle studenten zegt studieontwijkend gedrag te vertonen. Niet voor niets is ‘soggen’ tegenwoordig een gangbaar werkwoord.

Herken jij jezelf in de volgende uitspraak: ”Voordat ik ga beginnen met mijn scriptie, ga ik nog eerst nog even snel Facebook/Instagram checken”? Je bent niet de enige, deze apps doen er alles aan om jouw aandacht te trekken (en liever: verslaafd te maken). Zodra je ook maar even kijkt, word je er vaak al helemaal in opgezogen.

Hoe ontstaat uitstelgedrag bij het schrijven van een scriptie en… hoe pak je jouw studieontwijkende gedrag aan? Topscriptie helpt je van het soggen af!

Studieontwijkend gedrag… wat is dat?

Uitstellen is eigenlijk heel vreemd. Denk er maar eens over na: je neemt je voor om vandaag hard te werken aan je scriptie. Maar uiteindelijk doe je weinig tot niets! Je laat je afleiden door van alles en nog wat en blijft andere dingen ‘tussendoor’ doen, terwijl je nul minuten écht productief met je scriptie bezig bent. Je wilt wel, maar je doet het niet. Sommige studenten ervaren faalangt en als gevolg daarvan studieontwijkend gedrag (want als je niks uitvoert, kun je het ook niet fout doen). En dat heeft consequenties! Studieontwijkend gedrag is een vorm van uitstelgedrag en dit gaat zeker ten koste van je uiteindelijke resultaat. Hoe jij jezelf ook wijsmaakt dat je het werken aan je scriptie later wel oppakt, omdat jij ‘nu eenmaal beter presteert onder druk’. Die vlieger gaat niet op!

Soggen? Slecht voor je gezondheid!

Studieontwijkend gedrag is niet zo onschuldig als het misschien lijkt. Ten eerste heb je als sogger uiteindelijk minder tijd om echt aan je scriptie te werken en daar gaat jouw resultaat echt wel onder lijden. Ten tweede is uitstelgedrag ronduit slecht voor je gezondheid. Al die uren waarin je eigenlijk zou moeten werken aan je scriptie, kies je voortdurend voor andere dingen. Even Facebook checken (een snelle technologische beloning noem ik het zelf vaak). Even naar buiten kijken. Als er geen afleiding is, verzin je zelf wel iets! Ondertussen ben je in je hoofd wél steeds met die scriptie bezig. Je bent totaal niet ontspannen en ervaart een gevoel van onrust, stress of een schuldgevoel. Je stressmechanisme is namelijk aan het werk. Onderzoek heeft dan ook aangetoond dat soggers minder goed eten, minder goed slapen en eerder last hebben van depressieve gevoelens. Tevens kun je last krijgen van scriptiestress.

Soggen… eigenlijk heel logisch

Het is duidelijk: soggen levert alleen maar ellende op. Waarom doen we het dan toch? Om studieontwijkend gedrag aan te pakken moeten we eerst begrijpen waar het vandaan komt. Waarom soggen we? Uitstelgedrag is typisch iets dat speelt in welvarende landen. In een arm land moét je wel werken om te overleven! Volgens wetenschappers is het logisch dat veruit de meeste studenten studieontwijkend gedrag vertonen. De mens is nu eenmaal ingesteld op kortetermijndoelen (zoals likes op jouw Facebook bericht) en houdt van afleidingen en prikkels. Studieontwijkend gedrag ontstaat doordat het schrijven van een scriptie pas op lange termijn tot resultaten leidt. Het doel is veel te ver weg. Wanneer dit te lang blijft doorgaan, ervaren veel studenten (onbewust) al stress en paniek wanneer zij alleen al denken aan hun studie. Je lichaam maakt al stresshormonen aan zodra je geconfronteerd wordt met studiegerelateerde situaties zoals je laptop.

Het uitstellen van je scriptie en ons brein

Je scriptie is een groot project wat ongeveer 4 a 5 maanden volledige inzet vergt. Ons brein is vooral ingesteld op korte termijn beloningen.

Er is dus niets mis met je! Het is goed dat je jezelf bewust bent dat je uitstelt en er ook echt iets aan gaat doen, want:

– Je bent nu eenmaal enorm vatbaar voor allerlei verleidingen (zoals social media, alcohol en lekker eten);

– Je bent niet bestand tegen de (onbewuste) stress die je krijgt van het steeds weer uitstellen;

– Soms is je motivatie hoog, soms is je motivatie weer laag;

– Je hebt de neiging om ongemak (zoals aan mogelijk slechte beoordeling of feedback) te vermijden.

Wat is er dus nodig? De doelen moeten opnieuw gedefinieerd worden, en de termijn waarop jouw harde werken wordt beloond moet verkort worden. Daarmee hebben we de eerste tip al te pakken!

Tips: zo kun jij stoppen met soggen en uitstellen!

Hoe ga je nu concreet aan de slag om jouw studieontwijkende gedrag aan te pakken? Topscriptie zet de zaken voor je op een rijtje. De tips zijn verdeeld over vier belangrijke hoofdpijlers.

Doorbreek uitstelgedrag, stel als doel: een start maken (i.p.v. het afronden van de taak)

Probeer jezelf te focussen op het starten van een bepaalde taak, bijvoorbeeld het beginnen met het schrijven van een paragraaf. Wanneer je jezelf focust op het afronden van een taak, zorgt dit vaak voor een teleurstelling. Focus dus op het starten ervan zodat je een positief gevoel krijgt en je de cirkel van uitstelgedrag doorbreekt!

Oefening: Monkey actions

Stap 1 is om jezelf bewust te worden van je uitstelgedrag. Een goede oefening hierbij is ”Monkey actions”. Probeer eens een dag lang je notitieboek bij je te hebben en steeds te noteren wanneer je uitstelgedrag vertoont. Schrijf hierbij ook op wat je in plaats daarvan hebt gedaan, de zogenaamde ‘Monkey actions’.

Bijvoorbeeld:

Taak

Het schrijven van mijn scriptie

Monkey action

Netflixen

2. Verdeel het werk in overzichtelijke deeltaken; kom in de scriptieflow!

Maak een checklist of planning met tussentijdse taken en begin met een gemakkelijke taak

Dit is de belangrijkste tip! Verdeel het megagrote project ‘scriptie schrijven’ in deeltaken en start met de meest gemakkelijke taak. Vink elk afgerond onderdeel af. Je zult meer zelfvertrouwen krijgen wanneer je ziet dat je taken afrondt en het geeft vaak enorme voldoening als je iets afvinkt. Jij kunt dit! Een van je taken af? Beloon jezelf! Geniet van een cappuccino of een ijsje. Ga even zitten voor je favoriete Netflix serie of koop die mooie bos bloemen voor jezelf. Gewenst gedrag dat beloond wordt herhaalt zich.

Kortom: pak alles stapje voor stapje op, in plaats van meteen je hele scriptie. Dit werkt heel goed omdat:

Bij uitstelgedrag is het probleem dat je steeds weer uitstelt. Door te starten met een makkelijke taal zorg je er in ieder geval voor dat je start.
In je gedachten is het vaak moeilijker dan het is
Zodra je start met een (makkelijke) deeltaak, kom je al snel in een scriptieflow. Vergelijk het eens met sporten, misschien herken je het wel dat je daar geen zin in had en uitstelde. Maar als je eenmaal de stap hebt gezet en 5 minuten bezig bent voel je jezelf een stuk beter en sport je uiteindelijk toch een uur.
Door bezig te zijn en stukken op papier te krijgen, stijgt je zelfvertrouwen in het daadwerkelijk afronden van je scriptie.

Plan je dag slim in

Vijfmaal drie kwartier focussen op je scriptie, verdeeld over de dag, is overzichtelijker dan bijna vier uren onafgebroken bikkelen. Veel mensen hebben de meeste energie en focus in de ochtend, ga dan bijvoorbeeld schrijven en probeer in de middag juist taken uit te voeren die minder energie kosten (zoals enquêtes invoeren).

Houd je einddoel in zicht

Kijk verder dan je scriptie. Hallo, waarom deed je deze studie ook weer? Wat trok je zo? Wat wil je bereiken? Laat je kortetermijngedachten maar eens even los. Focus op de resultaten op de lange termijn. Jij gaat deze scriptie schrijven… omdat je dat zelf wilt!

3. Zorg voor een goede planning, focus en werkplek

Maak een realistische planning

Stel vast wanneer de scriptie voltooid moet zijn en verdeel vervolgens de verschillende deeltaken over die periode. Oefen met effectief je tijd indelen. Maak een schatting van elke taak. Klopt het, of ben je meer tijd kwijt? Pas je planning eventueel aan. Houd bij hoeveel tijd je per week aan je scriptie besteedt. Dit geeft je inzicht in je werkpatroon en meer grip op je studie.

Focus: kom in de flow door te focussen

Sommige studenten gaan helemaal op in het schrijven of leren en kunnen alles om hen heen vergeten: zij ervaren een flow. Tijdens een flow vergeet je de tijd en gaat al je aandacht naar één bezigheid, waardoor je vaak al het andere (zoals social media en andere afleidingen) vergeet. Iedereen ervaart dagelijks momenten van flow; bijvoorbeeld wanneer je jouw favoriete tv serie kijkt en hier helemaal in opgaat, of een mooi pianostuk speelt. Volgens onderzoek zijn studenten die regelmatig een flow ervaren gelukkiger, gezonder, ervaren minder stress en zijn productiever. Er zijn echter maar weinig studenten die een flow ervaren omdat we nu eenmaal een hang naar voortdurende prikkels hebben. Het vereist dus ook flink wat zelfcontrole: probeer jezelf te trainen om te focussen. Telkens als je even wordt afgeleid, zeg je: nee, niet nu. Een andere handige truc om vaker in een flow te komen is uitgestelde beloning (zie de volgende tip hieronder).

Afleidingen? Uitgestelde beloning

Wat zijn de ergste afleidingen voor jou? Plan ze gewoon in (uitgestelde beloning)! Je brein kan op deze manier focussen op wat echt belangrijk is en verleidingen weerstaan. Gemiddeld kunnen we maximaal 1,5 uur achter elkaar concentreren, maar jij kent jezelf het beste en wellicht werkt voor jou 45 minuten wel beter. Wil je niets missen op social media? Na een studieblokje van 45 minuten (focus!) maak je tijd om de berichtjes even na te lopen. Schijnt de zon en vind je het zielig voor jezelf dat jij aan je scriptie moet werken? Na 45 minuten geconcentreerd werken ga jij even lekker buiten koffie drinken! Plan je favoriete afleidingen in. Zo kun je je daarop verheugen én zonder schuldgevoel genieten als het zover is.

Lukt het je nog niet? Installeer dan bijvoorbeeld een app of programma waarmee je websites maar ook applicaties (zoals spelletjes) tijdelijk kunt blokkeren, zodat je echt niet meer in de verleiding komt. Zelf heb ik goede ervaringen met Cold Turkey, een programma waarbij je jouw dagschema kunt aangeven. Stel dat je bijvoorbeeld van 9 tot 11 uur aan je scriptie wil werken, dan kun je tussen deze tijden Facebook en Twitter bijvoorbeeld blokkeren.

Stel realistische doelen

Wees reëel. Onrealistische doelen zul je namelijk nooit behalen. Je voedt hiermee het idee dat je het ‘toch niet kunt’. Plan dus ook vrije tijd in! Een werkschema met ruimte voor ontspanning en leuke dingen… daar kun je je aan houden! Zo vergroot je je kans op succes.

Zorg voor een goede werkplek zonder afleiding

Studeren in een kamer waar van alles gebeurt werkt niet. De keuken is geen goed idee, wanneer iedereen daar steeds koffie komt halen. De woonkamer is geen goed idee, als huisgenoten daar vaak tv kijken. Vermijd afleiding en kies een ruimte waar je zo min mogelijk wordt afgeleid door andere mensen of beeldschermen. We adviseren studenten altijd om niet thuis elke dag aan je scriptie te werken, maar juist buitenhuis zoals de bibliotheek. Zet je telefoon op ‘stil’. Jij en je scriptie.

4. Wees je eigen beste vriend

Smoor negatieve gedachten in de kiem

We zijn vaak harder voor onszelf dan voor anderen. Wees wat liever voor jezelf! Geef jezelf eens een positieve peptalk. Vervang negatieve gedachten direct door positieve. Niet: deze scriptie komt nooit af! Maar: ik heb al twee prima hoofdstukken geschreven!

Stop met mijmeren

Visie zonder uitvoering = hallucinatie! Wat bedoelen we hiermee? Mijmeren over een geweldig resultaat of je zorgen maken over je scriptie brengt je nergens. Ner-gens! Je hallucineert. Tenzij je gaat uitvoeren! Stop met piekeren en ga gewoon aan het werk. Je hoeft niet bij het begin te beginnen! Begin gewoon te typen wat je wél weet. Voor je het weet heb je een paar alinea’s geschreven. Plaats ze in het hoofdstuk waar ze horen. Schrijf nog een stuk. Plaats het in het juiste hoofdstuk. Stapje voor stapje bouw je zo je scriptie op.

Neem je verantwoordelijkheid

Stel je zelfstandig op. Jouw scriptie, jouw verantwoordelijkheid. Zet je schouders eronder. Met op de bank liggen heeft nog nooit iemand iets bereikt! Jij wilt deze studie afronden. Werk daar dan aan! Wees je eigen beste vriend en geef jezelf af en toe een schop onder je achterwerk.

Laat je schuldgevoel los

Besef dat niemand zomaar een scriptie uit z’n mouw schudt. Het is normaal als je het even niet meer ziet zitten. Vergeef jezelf en ga morgen weer met frisse moed aan de slag.

Vraag om hulp

Behoefte aan een motivatieboost, inhoudelijke begeleiding of lukt het gewoon echt niet? Durf hulp te vragen. Wij helpen dagelijks veel studenten die last hebben van studieontwijkend gedrag. Een persoonlijke scriptiebegeleider werkt dan als stok achter de deur. We zorgen voor kleine tussentaken, een goede planning met tussentijdse deadlines waarop jij jouw stuk stuur en adviseren je op regelmatige basis hoe je verder moet gaan. Ook bespreken we knelpunten en zorgen we voor het beperken van afleiding, zodat jij je scriptie eindelijk kunt gaan afronden!

Wil jij ook hulp van een persoonlijke scriptiebegeleider die jouw uitstelgedrag aanpakt en je een motivatieboost geeft?