Het is zover, je mag, nee je moet aan je scriptie beginnen! In de jaren hiervoor heb je relevante kennis opgedaan, je verdiept in jouw studiematerie en je hebt interesse ontwikkeld in een specifiek onderdeel van je studie. Je bent er helemaal klaar voor om al die verkregen kennis om te zetten in die ene eindopdracht; de bachelor- of masterscriptie. En dan komt de catch: jouw opleiding wil graag dat je ontwerpgericht onderzoek uitvoert voor een echte innovatie in jouw vakgebied, waarbij iedere stap valide en betrouwbaar bewezen en onderbouwd moet worden. Daarnaast moet ook de taal vlekkeloos a(en academisch) zijn en de argumentatie tot in het kleinste detail sluitend. Dat is best lastig als je geen achtergrond of ervaring hebt in gestructureerd creëren, ontwerpen en ontwikkelen (of hierin maar beperkt les hebt gekregen). En je staat er ook nog eens geheel alleen voor.
Ik ben Sam en zeer onlangs afgestudeerd als Master Industrial Design. In deze blog wil ik enkele makkelijke technieken (die ik standaard uitvoer bij mijn ontwerpgericht onderzoek voor innovatieprojecten) met je delen. In een eerdere blog ‘Innovatiegericht onderzoek’ werden al tips gegeven hoe je ontwerpgericht onderzoek voorbereidt en hoe je een begin maakt aan je onderzoeksvoorstel of plan van aanpak. In deze blog ga ik dieper in op de basismethode van ontwerpgericht onderzoek met verschillende tips hoe je dit kunt verwerken in je scriptie.
De voortgang en uitvoering van ontwerpgericht onderzoek is afhankelijk van je doel of opdracht. Elk onderzoek heeft verschillende methodes om het ontwerpproces goed te laten verlopen en het doel te behalen. Gelukkig zijn er ook sterke gelijkenissen binnen de methodes en is er ook een zekere basis om een ontwerpgericht onderzoek uit te voeren. Dit wordt ook wel Design Thinking of een Iteratief Design Proces genoemd. Maar hoe voer je dit nu concreet uit? Hieronder beschrijf ik acties, die ik standaard uitvoer om een ontwerpgericht onderzoek naar een succes te leiden (gebaseerd op het Double Diamond model).
Discover
Doel: Het begrijpen van je probleemstelling, alle betrokken mensen en het vaststellen van de verschillende perspectieven van het probleem op het gebied van: financieel, demografie, persoonlijk, emotioneel, maatschappelijk, technologie en realisatie.
- Zet een plan op hoe je achter deze verschillende perspectieven gaat komen door je goed in te lezen middels een literatuur onderzoek. Vervolgens ga je de perspectieven ordenen en verschillende observaties en interviews voorbereiden. Gebaseerd op wat je doel is binnen je project kun je vervolgens de methode van je observatie of interview vaststellen. Wil je bijvoorbeeld een start-up opzetten rondom je idee? Gebruik dan bijvoorbeeld de Customer Development Questions van Fishbein.
- GO GET OUT THERE! Het heeft geen zin om vanachter je computer het probleem proberen te begrijpen. Dit geeft alleen maar een vertekend en gelimiteerd beeld van wat er daadwerkelijk gebeurt. Het is belangrijk dat jij je gaat begeven in de context van je doelgroep en de omgeving. Vraag of je een dag mag meekijken, houd observaties en interviews met verschillende mensen in het onderwerp en als het mogelijk is: doe mee! Bij participatie loop jij opeens tegen de problemen aan, die je doelgroep ook meemaakt.
- Documenteer de nieuwe informatie goed! Vraag bijvoorbeeld of je het interview mag opnemen, zodat je het kan transcriberen en kijk of je toestemming hebt om te filmen. Doe dit wel via de privacy procedure van je opleiding. Zo heb je een geheugensteuntje in de volgende fase en wordt het schrijven van je scriptie een stuk makkelijker, zodra het einde nadert.
- Houd ruimte vrij voor nieuwe ingevingen. Het is goed om vooraf een plan te hebben, maar klam je er niet compleet aan vast. Een probleem bestaat vaak uit vertakkingen, waarbij het ontstaan van het probleem in een andere context kan liggen.
Welke methodes en benaderingen gebruik ik hiervoor?
- Stakeholder analysis
- Observaties
- Interviews
- De Empathy map
- Beleven en participatie
- Literatuuronderzoek
Define
Doel: Een samenvattende fase, waarbij je alle verzamelde informatie gebruikt om je probleemstelling op te zetten en je design challenge of space definieert. Voor welke probleemstelling ga je een oplossing ontwerpen en welke factoren spelen daar een rol in?
- Pak een groot papier en post-its en schrijf al je bevindingen van de Discover fase op (dit kan bijvoorbeeld doormiddel van een thematische analyse). Deze kun je vervolgens gaan clusteren en verbinden.
- Door alles op een groot papier te zetten wordt het werk in de eerste fase overzichtelijk en kun je de grote lijnen van het probleem beter definiëren. Daarnaast kun je hier vaker op terugvallen en er dingen aan toevoegen, zodat je weer goed weet met welke context je bezig bent.
- Creëer persona’s van de verschillende mensen die betrokken zijn bij het probleem of de context. Hierin ga je dieper in op wat hun functies en doelstellingen zijn, hoe ze omgaan met het probleem en wat ze belangrijk vinden. Er staan een paar goede voorbeelden van persona’s online, gebruik deze ter inspiratie.
- Daarnaast wil je ook de normale gang van zaken begrijpen. Hoe werkt het huidige systeem, bedrijf of organisatie? Teken dit uit doormiddel van een value flow. Hierbij zet je alle personen, organisaties en systemen op papier en doormiddel van pijlen geef je aan wat voor waardes ze onderling hebben. De Systems Thinking Theory geeft hier de handvaten voor. Plaats vervolgens de problemen op de value flow en beredeneer welke jij kan oplossen of waar je het meeste impact op kan hebben.
- In een ontwerpgericht onderzoek wordt vaak één hoofdprobleemstelling gedefinieerd, die wordt meegenomen naar de volgende fase. Echter moeten alle andere problemen niet vergeten worden, aangezien deze vaak ook het hoofdprobleem beïnvloeden.
Welke methodes en benaderingen kan ik hiervoor toepassen?
- Persona ontwikkeling
- Brainstorm
- Stakeholder analysis
- Value flows
- Context mapping
- System’s thinking Theory
- Value Proposition Mapping & Business Model Canvas
Develop
Doel: Het bedenken van zoveel mogelijk oplossingen voor je probleemstelling om vervolgens enkele uit te kiezen voor de ontwikkeling tot een prototype.
De Develop fase bestaat uit twee delen. Ten eerste het bedenken van zoveel mogelijk ideeën, gevolgd door het uitwerken van de ideeën met de meeste potentie en haalbaarheid.
- Er zijn verschillende manieren om dit te doen. De meest bekende is een brainstorm. Een voorbeeld brainstorm is jezelf de vraag stellen: Hoe zou [personage, superheld, beroemdheid, etc..] dit probleem oplossen?
- In wat socialere contexten en onderwerpen wordt er vaak ook co-creatie gebruikt, waarbij je samen met de stakeholders gaat nadenken over oplossingen. Hierbij faciliteer jij door het probleem goed zichtbaar te maken voor de stakeholders en je ze tevens de mogelijkheid geeft om ideeën toe te voegen (tekenen, schrijven en/of ontwerpen). Ook in co-creatie zijn weer verschillende varianten in hoe je dit kan uitvoeren.
- Een erg effectieve benadering is quick and dirty prototyping in groepsverband. Ga samen met een groep mede-studenten, vrienden of familie zoveel mogelijk ideeën in een uur bedenken, door middel van bijvoorbeeld knutselen. Hierbij spendeer je steeds ongeveer 2 á 3 minuten aan 1 idee. Dat is dus met 3 mensen in één uur totaal 60 ideeën.
- Trigger creativiteit door eens goed om je heen te kijken. Er zijn talloze ontwerpen en vormen om je heen, die misschien ook wel van toepassing kunnen zijn in jouw project. Kennis van andere projecten, producten en initiatieven kunnen dan ook een enorme inspiratiebron vormen. Bij mij was bijvoorbeeld ooit een hondenspeeltje een inspiratie bron voor een trainingsvoorwerp dat mensen hielp hun functionaliteit terug te krijgen in hun arm en hand na een herseninfarct.
Welke methodes en benaderingen gebruik je meestal voor idee generatie?:
- Co-creatie
- Meerdere brainstorm technieken
- Quick and Dirty prototyping
Nadat veel oplossingen en ideeën zijn bedacht is het belangrijk om deze te testen doormiddel van het creëren van goedkope en snelle prototypes van de meest belovende ideeën. Dit kunnen meerdere ideeën zijn, maar ook één. De eerste prototypes zijn vaak gemaakt van papier, karton of digitale mock-ups. Naarmate je meerdere keren door het proces van Design Thinking heen gaat, worden de prototypes verder uitgewerkt en steeds geavanceerder, een paar tips hierbij:
- Gebruik materialen waar jij comfortabel mee bent om je prototypes uit te werken. Je kunt natuurlijk altijd nieuwe technieken leren, maar in het begin is het fijn om snel prototypes te kunnen testen. Ik moest ooit een app als prototype testen, maar ik had helemaal geen kennis van app ontwikkeling. Ik heb toen een aantal interfaces van het scherm in Word en Indesign gemaakt en uitgeprint. De gebruiker “klikte” op de zogenaamde interfaces met zijn vinger, terwijl ik figureerde als computer en de interfaces veranderde gebaseerd op zijn keuzes. Een paar iteraties verder heb ik een (complete!) website gemaakt in Wix.
- Shoot your darlings! Hoe verschrikkelijk het ook is, soms moet je een goed of spannend idee (tijdelijk) afschieten. Zeker als je er meerdere hebt. Het belangrijkste is om snel door te gaan en iets te testen bij je doelgroep. Dit kan alleen als je ook daadwerkelijk een keuze hebt gemaakt in het ontwerp en de andere ideeën even aan de kant legt.
- Maak foto’s tijdens het gehele proces! Het is zo makkelijk en je kan achteraf terug kijken naar je proces. Meestal kunnen het wel wat slordige foto’s zijn. Deze vormen namelijk een geheugen steuntje voor het schrijven van je scriptie, maar maak ook zeker wat mooie foto’s en scans van je brainstorm mappings, je persona’s en natuurlijk je prototypes. Deze foto’s vormen het bewijs van je ontwerpgerichte onderzoek door ze netjes in je scriptie (of bijlagen) te plaatsen.
Welke methodes en benaderingen zijn er voor het ontwikkelen van prototypes?
- Cardboard crafting
- Mock-up’s (zowel digitaal als fysiek)
- Wizard of Oz
- Storyboards
- Schetsen
- Papieren interfaces
- Rollen spel
- Lego of K’nex
Deliver
Doel: Het testen van de prototypes in de context en/of met de gebruikers. Lost jouw oplossing het probleem op en hoe kan je het prototype verbeteren?
Dit is de laatste fase van een iteratie, maar zeker nog niet het einde van het ontwerpproces. In dit deel zet je de ontwerpen om in een oplossing, middels een sterk test plan. Het doel is om te achterhalen of de oplossing ook daadwerkelijk werkt en wat je kan verbeteren aan de oplossing.
- Bereid je test plan goed voor! Wat wil je ermee bereiken en wat wil je precies weten? In de meeste gevallen wil je testen of jouw oplossing het probleem wegneemt. A/B testing methodes helpen hierbij. Soms wil je weten of de functionaliteit van je oplossing juist is of hoe de gebruiker het ervaart. Jouw oplossing mag dan misschien het probleem wegnemen, maar een gebruiker moet ook gemotiveerd zijn om de oplossing daadwerkelijk te gebruiken. Online staan talloze User Experience questionnaires om hier achter te komen.
- Test je prototypes in context en met je doelgroep. Hierdoor krijg je feedback, die relevant is en komen er dingen naar boven, die daadwerkelijk met het probleem te maken hebben.
- Bereid weer interviews en observaties voor. Deze kun je tijdens of na de test implementeren om zo meer informatie te vergaren voor een volgende ontwerp iteratie. Deze interviews en observaties geven voor alle fases weer nieuwe inzichten. Nu kun je de mindmaps, value flows, persona’s en probleemstellingen updaten. Daarnaast vormt het ook een nieuwe inspiratiebron voor nieuwe ideeën.
Welke methodes en benaderingen zijn er om te testen?
- Interviews
- Observaties
- A/B testing
- User testing
Je scriptie schrijven
Zodra je richting het einde komt van je onderzoek, begin je vaak ook te schrijven aan je scriptie. Er is een redelijk vast formaat hoe je een scriptie schrijft voor een ontwerpgericht onderzoek, maar het leuke hieraan is dat je dit formaat helemaal naar je eigen hand kan zetten. Dit ligt ook weer compleet aan het doel van je onderzoek. In mijn eigen scriptie heb ik specifiek twee methodes gecombineerd, waardoor ik onderzoek deed in 3 perspectieven: Het Business perspectief, het User en Expert Perspectief en het Technologisch perspectief. Binnen deze perspectieve heb ik meerdere keren het iteratief design process gedraaid. Hierdoor kwam ik bij allemaal verschillende oplossingen, die ik aan het einde weer combineerde. In deze chronologische volgorde heb ik ook mijn scriptie geschreven. Ik heb stap voor stap uitgelegd wat ik in elk perspectief heb gedaan en welke methodes ik hiervoor heb gebruikt.
- Het is wel belangrijk dat je aan het begin van de scriptie goed een rode draad van je scriptie uitlegt met onder andere de onderbouwing en inleiding van de methodes en in het kort de stappen, die je hebt ondernomen. Hierdoor is de lezer al deels voorbereid op wat er gaat komen.
- Om je scriptie opzet simpel te houden adviseer ik om de volgende structuur te gebruiken: Inleiding, achtergrond informatie en literatuur onderzoek, methode opbouw, Introductie iteraties, Iteratie 1, resultaten en reflectie iteratie 1, iteratie 2, resultaten en reflectie iteratie 2, etc.., eindresultaat, conclusie, discussie en toekomstperspectief.
- Het leuke aan ontwerpgericht onderzoek is dat het ontzettend flexibel is. Had je in eerste instantie een co-creatie sessie geplant, maar merk je dat je al genoeg oplossingen op papier hebt? Prima, dan pas je je methode aan. Elke methode moet zijn nut hebben en hoe sneller je door een iteratie kan gaan, hoe meer informatie je wint. Elke iteratie is dan ook anders en niet voorspelbaar!
- Schrijf delen van je methodes aan het begin. Omdat de methodes en benaderingen zo flexibel zijn, is het goed om ze bij te houden en op te schrijven, zodat je de draad niet kwijt raakt. Schrijf op wat je wilt gaan doen in je iteraties, welke methodes en benaderingen je daarvoor wil gebruiken en hoe je de resultaten gaat documenteren. Hierdoor kun je altijd even terug kijken op je geplande proces en makkelijk kleine aanpassingen maken halverwege.
- Neem elke week 2 uurtjes de tijd om werk uit te schrijven en te reflecteren. Bij ontwerpgericht onderzoek doe je constant onderzoek. Dit betekent dat je elke week weer nieuwe informatie verzamelt en dit ga je niet allemaal onthouden. Door elke week op te schrijven wat je hebt gedaan, wat de resultaten waren en door hierop te reflecteren, heb je een handig geheugensteuntje voor later en kun je de volgende week fris beginnen, doordat je nieuwe richtingen goed heb bekeken.
Ten slotte: nog wat algemene tips voor het ontwerpproces:
Blijf niet te lang hangen in een deel van het design proces. Hoe sneller je dingen naar buiten brengt bij de stakeholders, hoe meer feedback je kan ontvangen per ontwerp slag. Plan iedere 1 à 2 weken een gesprek in met de stakeholder om dit te doen.
Passie! Voor een goed ontwerpgericht onderzoek is het belangrijk dat je passie hebt voor het onderwerp. Dit maakt het gehele proces een stuk makkelijker, want je bent bezig met iets dat je oprecht leuk vind. Hierdoor heb je meer inspiratie, energie en inlevingsvermogen in een project.
Er zijn talloze methodes en benaderingen in een ontwerpgericht onderzoek. Elke methode en benadering heeft een doel en het is dan ook belangrijk om bij het kiezen van je methode en benadering een doel voor ogen te hebben. Wat wil je weten/bereiken?
Maak je geen zorgen over de hoeveelheid iteraties, vooral als je niet eerder een ontwerpgericht onderzoek hebt uitgevoerd. Het uitvoeren van iteraties vraagt om oefening en het is dus logisch dat het hierdoor wat langzamer gaat. Probeer binnen je scriptie in ieder geval 1 iteratie af te ronden. Je kunt jezelf ook als doel zetten om er 2 af te ronden, waarbij je halverwege de eerste afrondt.
Betrek anderen bij je project! Creativiteit komt niet zomaar en vaak blijf je hangen in je eigen gedachten. Door het te bespreken met anderen kun je hieruit komen. Zij hebben namelijk compleet andere perspectieven en ideeën en zullen deze dan ook noemen. Schakel dus hulp in van medestudenten of een scriptiebegeleider.
Veel succes!